จุดคุ้มทุน คืออะไร? พร้อมสูตรคำนวณจุดคุ้มทุนแบบง่าย ๆ

สำหรับผู้ประกอบการทุกคน “จุดคุ้มทุน” คือหัวใจสำคัญของการทำธุรกิจ เพราะมันเปรียบเสมือนเข็มทิศที่ช่วยบอกว่าเมื่อไหร่ยอดขายจะเพียงพอให้ธุรกิจไม่ขาดทุน และเริ่มมีกำไร วันนี้จะพาทุกคนไปทำความเข้าใจเกี่ยวกับจุดคุ้มทุน ไม่ว่าจะเป็นหลักการพื้นฐาน สูตรคำนวณที่นำไปใช้ได้จริง และที่สำคัญ เราได้รวม 5 แนวทางเด็ดสำหรับช่วยลดต้นทุนธุรกิจ เพื่อให้คุณไปถึงจุดที่เริ่มมีกำไรได้ง่ายขึ้น 

Highlight

• จุดคุ้มทุน (Break-Even Point) คืออะไร?
• การวิเคราะห์จุดคุ้มทุนสำคัญกับธุรกิจอย่างไร?
• สูตรคิดจุดคุ้มทุน คำนวณอย่างไร?
• ลดจุดคุ้มทุนอย่างไรให้ทำกำไรง่ายขึ้น?
• 5 แนวทางลดต้นทุนเพื่อสร้างกำไร มีอะไรบ้าง?

 

จุดคุ้มทุน (Break-Even Point) คืออะไร?

จุดคุ้มทุน หรือ Break Even Point คือ จุดที่รายได้ทั้งหมดของธุรกิจ เท่ากับค่าใช้จ่ายทั้งหมดในการดำเนินงาน ซึ่งหมายถึงธุรกิจจะ “ไม่ขาดทุน” แต่ก็ “ยังไม่ได้กำไร” โดยจุดคุ้มทุนใช้สำหรับวางแผนธุรกิจ ช่วยให้เจ้าของกิจการรู้ว่าต้องขายเท่าไหร่ยอดขายถึงจะครอบคลุมต้นทุน ถ้ายอดขายต่ำกว่าจุดนี้จะขาดทุน ถ้ายอดขายมากกว่าจุดนี้จะเริ่มมีกำไร

 

การวิเคราะห์จุดคุ้มทุนสำคัญกับธุรกิจอย่างไร?

มาดูกันว่า ความสำคัญของการวิเคราะห์จุดคุ้มทุน (Break-Even Point Analysis) คืออะไรบ้าง

• กำหนดเป้าหมายยอดขายขั้นต่ำ: ช่วยให้ธุรกิจรู้ว่าต้องขายอย่างน้อยเท่าไหร่จึงจะไม่ขาดทุน รู้จำนวนหรือยอดขายตามเป้าในแต่ละเดือน
• ควบคุมต้นทุนและบริหารรายจ่าย: ช่วยตรวจสอบว่า โครงสร้างต้นทุนเหมาะสมหรือควรปรับลดต้นทุน หรือปรับราคาขาย เพื่อเพิ่มโอกาสทำกำไร
• วางแผนกำไร: สามารถนำผลการวิเคราะห์ไปวางแผนการตั้งราคา และปริมาณขาย เพื่อให้ได้กำไรตามเป้าหมาย
• ช่วยตัดสินใจทางธุรกิจ: ใช้วิเคราะห์ก่อนเริ่มกิจการ ช่วยตัดสินใจว่า จะดำเนินงานต่อหรือหยุดลงทุน หากยอดขายจริงไม่ถึงจุดคุ้มทุน
• ช่วยบริหารความเสี่ยง: ทำให้ธุรกิจรู้ขีดจำกัดของยอดขาย และบริหารความเสี่ยงขาดทุนได้ดีขึ้น

ตัวอย่างเช่น หากกิจการมีต้นทุนคงที่สูงแต่ไม่สามารถทำยอดขายได้ถึงจุดคุ้มทุน จะช่วยให้เจ้าของธุรกิจเห็นภาพว่า จะขาดทุน และตัดสินใจได้เร็วขึ้น หรือสามารถนำไปวางแผนโปรโมชัน ขยายช่องทางขาย เพิ่มโอกาสการหารายได้ เช่น การสมัครเป็นพาร์ทเนอร์ร้านค้ากับ Grab เพื่อให้ยอดสูงกว่าจุดคุ้มทุน สร้างกำไรในระยะยาว

 

สูตรคิดจุดคุ้มทุน คำนวณอย่างไร?

• จำนวนขาย ณ จุดคุ้มทุน = ต้นทุนคงที่ ÷ (ราคาขายต่อหน่วย – ต้นทุนผันแปรต่อหน่วย)

ตัวอย่างการคำนวณจุดคุ้มทุน:

• ลิสต์ข้อมูลต้นทุน

• • • ต้นทุนคงที่ เช่น ค่าเช่า 10,000 บาท + เงินเดือนพนักงาน 20,000 บาท = 30,000 บาท ต่อเดือน
    • ต้นทุนผันแปร เช่น ค่าวัตถุดิบ 30 บาท/ชิ้น
    • ราคาขายต่อหน่วย เช่น 90 บาท/ชิ้น

• เทียบสูตร

• • จุดคุ้มทุน (หน่วย) = 30,000 ÷ (90 – 30) = 500 หน่วย

จึงหมายความว่าธุรกิจต้องขายสินค้าให้ได้อย่างน้อย 500 ชิ้นต่อเดือน จึงจะไม่ขาดทุน หากขายได้มากกว่าจุดนี้ จึงจะเริ่มมีกำไร

 

ลดจุดคุ้มทุนอย่างไรให้ทำกำไรง่ายขึ้น?

การลดจุดคุ้มทุน คือ การทำให้ยอดขายหรือจำนวนสินค้าน้อยลงแต่ยังสามารถคืนทุน และเริ่มมีกำไรได้เร็วขึ้น ธุรกิจสามารถทำได้ด้วยวิธีหลัก ๆ ดังนี้

• ลดต้นทุนคงที่ (Fixed costs) เช่น
  • ต่อรองค่าเช่าพื้นที่หรือย้ายไปทำเลที่ต้นทุนต่ำกว่า
  • ปรับโครงสร้างองค์กร ลดจำนวนพนักงานที่ไม่จำเป็น
  • ควบคุมค่าสาธารณูปโภค เช่น น้ำ ไฟฟ้า อย่างรัดกุม และมีประสิทธิภาพ
• ลดต้นทุนผันแปร (Variable costs) เช่น
  • ต่อรองราคาวัตถุดิบกับซัพพลายเออร์ หรือซื้อวัตถุดิบล็อตใหญ่ เพื่อขอซื้อในราคาที่ถูกลง
  • ปรับปรุงประสิทธิภาพในกระบวนการผลิต และปรับสูตรสินค้าหรือบริการให้ใช้วัตถุดิบที่ราคาถูกลงแต่ยังคงคุณภาพดี
  • บริหารสต๊อกสินค้า และวัตถุดิบให้เหมาะสม ลดของเหลือหรือของเสีย
• เพิ่มราคาขายต่อหน่วย:
  • พัฒนาสินค้าให้มีเอกลักษณ์ สร้างมูลค่าเพิ่ม เช่น ดีไซน์, คุณภาพ หรือสร้างแบรนด์
  • ทำการตลาด และโฆษณา เพื่อสร้างการรับรู้ พร้อมปรับราคาให้เหมาะสมกับคุณภาพสินค้า และตลาดเป้าหมาย

เคล็ดลับเพิ่มเติม: พัฒนารายได้ทางเลือกด้วยการขยายช่องทางการขายไปสู่แพลตฟอร์มออนไลน์ เช่น การสมัครเป็นพาร์ทเนอร์ร้านค้ากับ Grab ที่จะช่วยให้ร้านค้าของคุณเข้าถึงกลุ่มลูกค้าใหม่ ๆ

 

5 แนวทางลดต้นทุนเพื่อสร้างกำไร มีอะไรบ้าง

• ลดต้นทุนวัตถุดิบ: ลองต่อรองราคา และเงื่อนไขกับซัพพลายเออร์หลาย ๆ เจ้าไว้เปรียบเทียบ และเลือกข้อเสนอที่ตอบโจทย์ที่สุด รวมถึงควรมีแหล่งวัตถุดิบสำรองไว้ เพื่อป้องกันปัญหาวัตถุดิบขาดสต๊อก และปัญหาอื่น ๆ ที่จะตามมา

• ลดต้นทุนเวลา: ปรับแผนการผลิตให้กระชับ ตัดทิ้งขั้นตอนที่ไม่จำเป็น และนำเทคโนโลยีมาใช้ เพื่อช่วยให้ทำงานรวดเร็วขึ้น ที่สำคัญ คือ การฝึกอบรมให้พนักงานทำงานได้คล่อง และมีประสิทธิภาพ เพราะจะช่วยให้ทุกคนประหยัดเวลาการทำงานยิ่งขึ้น

• ลดต้นทุนเครื่องจักร: คอยเช็ก และดูแลรักษาเครื่องจักร เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดเสียจนต้องจ่ายเงินซ่อมเยอะ เลือกใช้เครื่องรุ่นที่ประหยัดพลังงาน และทำงานได้ดี รวมถึงควรวางแผนการใช้งาน และการซ่อมบำรุง ก็จะช่วยยืดอายุการใช้งานเครื่องจักร และประหยัดค่าใช้จ่ายในระยะยาว

• ลดต้นทุนแรงงาน: ลงทุนในทรัพยากรบุคคล เพื่อที่จะลดการจ้างงานเพิ่มโดยไม่จำเป็น รวมถึงจัดสรรตารางเวลาทำงานให้เหมาะสม รวมถึงนำเทคโนโลยีมาใช้แทนแรงงานบางส่วน

• ลดต้นทุนด้วยเทคโนโลยี: นำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในส่วนต่าง ๆ ของการผลิต รวมถึงใช้ในระบบสต๊อกสินค้า ติดตั้งระบบหรือแอปพลิเคชัยในการจัดการงานในร้าน ก็เป็นที่ทางหนึ่งที่จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน และช่วยลดต้นทุนได้ในระยะยาว

 

การเข้าใจเรื่องจุดคุ้มทุน และรู้จักปรับลดต้นทุนในด้านต่าง ๆ จะช่วยให้ธุรกิจของคุณเดินหน้าสู่การสร้างกำไรได้อย่างมั่นคง หากคุณกำลังมองหาช่องทางใหม่ ๆ ในการขยายยอดขาย การเข้าร่วมเป็นพาร์ทเนอร์ร้านค้ากับ Grab คือ อีกหนึ่งทางเลือกที่ตอบโจทย์ได้ดี ด้วยระบบจัดการร้านสะดวก ลูกค้านับล้านที่ใช้งานแอปทุกวัน และโอกาสสร้างรายได้หลากหลาย โดยสมัครง่าย ๆ ได้ทั้งผ่านเว็บไซต์หรือแอป GrabMerchant

 

FAQ

Q: ต้นทุนคงที่กับต้นทุนผันแปรคืออะไร?

A: ต้นทุนคงที่ คือ ค่าใช้จ่ายที่ไม่ขึ้นกับปริมาณการขาย เช่น ค่าเช่า ส่วนต้นทุนผันแปร จะเปลี่ยนแปลงตามยอดขาย เช่น ค่าวัตถุดิบ

Q: ถ้าต้นทุนคงที่สูงขึ้น จุดคุ้มทุนจะเป็นอย่างไร?

A: จุดคุ้มทุนจะสูงขึ้น หมายถึงต้องขายสินค้าให้มากขึ้นจึงจะคุ้มทุน

Q: ทำอย่างไรให้ถึงจุดคุ้มทุนเร็วขึ้น?

A: ควบคุมต้นทุน เพิ่มยอดขาย และเลือกขยายช่องทาง เช่น เข้าร่วมกับแพลตฟอร์มออนไลน์อย่าง Grab ที่ช่วยให้ร้านค้าคุณเข้าถึงลูกค้าในวงกว้างได้ง่ายขึ้น

Q: ขายอาหารออนไลน์จะช่วยลดจุดคุ้มทุนได้ไหม?

A: ช่วยได้ เพราะเข้าถึงลูกค้าได้กว้างขึ้น ขายได้ตลอดเวลา ยอดขายมีโอกาสสูงกว่าขายหน้าร้านอย่างเดียว

Q: สมัครร้านค้าออนไลน์กับ Grab ต้องเตรียมอะไรบ้าง?

A: เตรียมเอกสารตามเงื่อนไขของ Grab และสมัครได้ง่าย ๆ ด้วยตนเองผ่านเว็บไซต์หรือแอป GrabMerchant